نقش صدور انقلاب اسلامی ایران در معادلات راهبردی خاورمیانه در پرتو نظریه سازه انگاری

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 Yazd University, Yazd, Iran

2 دانشگاه آزاد اسلامی واحد بهاباد

چکیده

از‎ ‎بدو‎ ‎تکوین‎ ‎انقلاب‎ ‎اسلامی،‎ ‎ضرورت‎ ‎صدور‎ ‎آموزه‎ ‎های‎ ‎برخاسته‎ ‎از‎ ‎متن‎ ‎نظری‎ ‎و عملی‎ ‎انقلاب‎ ‎به‎ ‎خارج‎ ‎از‎ ‎مرزهای‎ ‎جغرافیایی،‎ ‎با‎ ‎هدف‎ ‎تداوم‎ ‎حیات‎ ‎انقلاب‎ ‎اسلامی‎ ‎در‎ ‎داخل‎ ‎کشور‎ ‎و‎ ‎بسط‎ ‎آن‎ ‎در میان‎ ‎سایر‎ ‎ابنای‎ ‎نوع‎ ‎بشری،‎ ‎فراتر‎ ‎از‎ ‎قلمرو‎ ‎ملّی،‎ ‎حس‎ ‎گردید‎ ‎و‎ ‎در‎ ‎دستور‎ ‎کار‎ ‎فکری‎ ‎و‎ ‎عملی‎ ‎اندیشمندان‎ ‎و‎ ‎دستگاه دیپلماسی‎ ‎جمهوری‎ ‎اسلامی،‎ ‎علی‎ ‎رغم‎ ‎فراز‎ ‎و‎ ‎فرودهایی،‎ ‎قرار‎ ‎گرفت‎.‎‏ در این راستا پژوهش حاضر در صدد پاسخ به این ‏سؤال است که نقش‎ ‎صدور‎ ‎انقلاب‎ ‎اسلامی‎ ‎ایران‎ ‎در‎ ‎معادلات راهبردی‎ ‎خاورمیانه‎ ‎در‎ ‎پرتو‎ ‎نظریه‎ ‎سازه‎ ‎انگاری‎ ‎است؛‎ ‎چه بوده است؟ یافته های پژوهش نشان می دهد از‎ ‎آن‎ ‎جا‎ ‎که‎ ‎می‎ ‎توان مشخّصتاً‎ ‎اصولی‎ ‎هم‎ ‎چون‎ ‎رهایی‎ ‎بخشی‎ ‎به‎ ‎نوع‎ ‎بشری؛‎ ‎دگردیسی‎ ‎در‎ ‎سازوکار‎ ‎حاکم‎ ‎بر‎ ‎نظام‎ ‎جهانی؛‎ ‎عدالت‎ ‎گستری در‎ ‎نظام‎ ‎جهانی‎ ‎و‎ ‎نفی‎ ‎هژمونی‎ ‎بین‎ ‎المللی‎ ‎را‎ ‎به‎ ‎عنوان‎ ‎مبانی‎ ‎نظری‎ ‎صدور‎ ‎انقلاب‎ ‎اسلامی‎ ‎ایران‎ ‎در‎ ‎نظر‎ ‎گرفت،‎ ‎لذا در‎ ‎این‎ ‎راستا‎ ‎با ‏توجه به رهیافت‎ ‎برسازی،‎ ‎بخصوص‎ ‎در‎ ‎قالب‎ ‎الگوهای‎ ‎سه‎ ‎گانه‎ ‎ارتباطی‎ ‎دوستی،‎ ‎دشمنی‎ ‎و‎ ‎رقابت‎ ‎تئوریزه شده‎ ‎از‎ ‎سوی‎ ‎الکساندر‎ ‎ونت،‎ ‎می‎ ‎توان‎ ‎این‎ ‎مفروض‎ ‎را‎ ‎لحاظ‎ ‎داشت‎ ‎که‎ ‎صدور‎ ‎انقلاب‎ ‎اسلامی،‎ ‎دو‎ ‎پیامد‎ ‎کلّی‎ ‎را‎ ‎در ‏منطقه‎ ‎سبب‎ ‎گردیده‎ ‎است: الف- ‏‎ ‎صدور‎ ‎انقلاب‎ ‎اسلامی،‎ ‎باعث‎ ‎شده‎ ‎است که‎ ‎جبهه‎ ‎گیری‎ ‎های‎ ‎سه‎ ‎گانه‎ ‎دوستی،‎ ‎دشمنی‎ ‎و‎ ‎رقابت‎ ‎از‎ ‎سوی‎ ‎واحدهای‎ ‎سیاسی‎ ‎دولتی‎ ‎خاورمیانه‎ ‎معطوف‎ ‎به جمهوری‎ ‎اسلامی‎ ‎ایران‎ ‎اتّخاذ‎ ‎شود. ب- ‏صدور انقلاب اسلامی باعث شده است تا میزان‎ ‎نفوذ‎ ‎و‎ ‎مداخله‎ ‎گری‎ ‎بازیگران‎ ‎دولتی‎ ‎و‎ ‎غیردولتی‎ ‎برون‎ ‎منطقه ای‎ ‎در‎ ‎منطقه‎ ‎منا،‎ ‎به‎ ‎مراتب‎ ‎کاسته‎ ‎شود.‏

کلیدواژه‌ها